Hallo Eva,

Ik neem als bestuurslid van de FASD Stichting en mijn eigen praktijk FASD Support deel aan de nieuwe Trimbos Taskforce Alcoholvrije Start en de Alcohol Alliantie Nederland (Wim van Dalen van STAP is daar tevens voorzitter). Waar ook veel overkoepelende organisaties als de KNOV, en vertegenwoordigers vanuit verslavingszorg, diagnostisch veld, Kansrijke Start e.d. aan deelnemen. Preventie heeft m.b.t. FASD (hogere prevalentie dan ASS en meestal eerst gediagnosticeerd als ADHD e/o ASS e/o hechtingsproblematiek e.d.) nog extra prioriteit aangezien deze veelvoorkomende aandoening in principe 100% te voorkomen is.

Mag ik nog de suggestie doen om in het schema van partijen bij 'alcohol' de FASD Stichting toe te voegen? De Stichting beschikt over een eigen wetenschappelijke raad, waarin o.a. artsen/psychiaters van de 3 FASD poli's in Nederland deelnemen. Ook maakt de stichting deel uit van het Europees wetenschappelijke FASD netwerk (zie eufasd.org). We werken samen met de poli's en een aantal in FASD gespecialiseerde professionals. De stichting functioneert binnen dit netwerk als het kennisinstituut waar ouders en professionals naar worden doorverwezen na een FASD diagnose op de poli's. Helaas is er in Nederland nog een grote lacune in kennis en expertise op dit gebied bij de meeste diagnostici, zorg/hulpverleners en tevens op beleidsniveau.

Met vriendelijke groet,
Monique de Jong

Dag Eva,

De sociale context van personen blijkt relevant te zijn voor personen om een preventief programma vol te houden. Daarom zullen jullie vast al voldoende partijen in het landschap een plek hebben gegeven uit het sociale domein. Goede initiatieven moeten toch ook op persoonsniveau vertaald worden voordat het iets oplevert. Buurt- en wijkinitiatieven (mede ivm de eenzaamheidsproblematiek en het zoeken naar zingeving door ouderen) kunnen wellicht voorwaarden creëren waarmee andere partijen (preventief) weer verder kunnen.

Dag Eva,

Groot gemis in dit overzicht preventielandschap is de jeugdgezondheidszorg .
Al meer dan 100 jaar in de weer met preventie, zo gewoon dat het niet meer wordt gezien in Nederland.
Jeugdgezondheidszorg (JGZ) is de publieke gezondheidszorg voor jeugd tussen 0 en 18 jaar. Doel van de JGZ is het bevorderen, beschermen en beveiligen van de gezondheid en de lichamelijke en geestelijke ontwikkeling van jeugdigen van 0-18 jaar, zowel individueel als op populatieniveau. Ook heeft de JGZ een monitorfunctie. Ze is in staat op grote schaal informatie te verzamelen en de gezondheid van de Jeugd in Beeld te brengen. Een bron van informatie voor wetenschappers, bestuurders en politici om (nieuw) jeugdgezondheidsbeleid te onderbouwen.

Beste Eva,

Een mooie oproep om het preventie landschap nog inzichtelijker te maken, elkaars ervaringen te delen én vooral de krachten te bundelen. Want dat er echt een beweging nodig is naar preventie steunen wij volledig! De tijd waarin we nu leven bevestigt dit nog eens extra. Iedere Nederlander zou laagdrempelig toegang moeten krijgen tot een betrouwbaar en aantrekkelijk aanbod voor persoonlijke preventie. Wij zijn er van overtuigd dat er hiervoor op hoofdlijnen drie belangrijke sporen zijn: grootschalig screenen (inzicht in gezonheid), grootschalig intervenieren en een haalbaar en onderbouwd businessmodel voor preventie.

Vanuit de visie ‘Een gezonder leven voor iedereen’ richt &niped (Netherlands Institute for Prevention and e-Health Development) zich sinds 2004 samen met haar partners primair op het eerste spoor (inzicht) om van daaruit de andere twee sporen te faciliteren en stimuleren. Met de Persoonlijke Gezondheidscheck, een wetenschappelijk onderbouwd e-healthplatform, geven we inzicht in de meest voorkomende gezondheidsrisico’s en een persoonlijk en activerend advies met toegang tot (maatwerk) interventies.

Door deze vorm van preventie aan te bieden via diverse kanalen zoals bij werkgevers in de vorm van een PMO of onderdeel vitaliteitsbeleid (in het geval van de Persoonlijke Gezondheidscheck vaak al door zorgverzekeraars vergoed), via huisartsen, gemeentes en verzekeraars, is dit voor veel Nederlanders nu al heel toegankelijk.
Inmiddels hebben we hiermee meer dan 350.000 mensen toegang tot preventie gegeven. De hiermee verzamelde data stellen wij beschikbaar voor wetenschappelijk onderzoek.

Vanuit onze actieve rol, landelijke focus (publiek en privaat), kennis en ervaring in preventie, zien wij ons niet alleen als partij die centraal staat in de beweging naar voorzorg/preventie maar bieden we hier ook graag onze hulp en betrokkenheid aan. Een inzichtelijk preventielandschap zien wij, net als jullie, als belangrijk onderdeel van de beweging om preventie toegankelijk te maken.

Heel graag praat ik hier over verder!
Hartelijke groet
Govert Ho
govert@niped.nl

Dag Eva, in het preventie-landschap is sinds enige jaren ook een actieve rol voor cultuuraanbieders te zien. Initiatieven in het voorveld van Wmo en in samenwerking met eerstelijn zoals Kunst op Recept (diverse steden in NL) en In Beeld (Utrecht Overvecht) zijn daar een voorbeeld van. Maar het speelt zich af in de volle breedte: van verminderen van eenzaamheid, tot specifieke projecten voor ouderen, kwetsbare jongeren, etc. Positieve gezondheid speelt bij deze aanpakken vaak een belangrijke rol. VWS en OCW zien overigens ook de kracht van kunst op dit gebied en stimuleren de inzet van culturele partijen op dit gebied. Neem gerust contact met mij op als je meer wilt weten. Hartelijke groet, Angela van Dijk - angelavandijk@lkca.nl.

Dag Eva,

Ik deel veel van de gegeven reacties; gelukkig heb je er al veel gekregen.
Mijn belangrijkste reactie is dat ik het doel van jullie plaat niet helemaal duidelijk heb en dus ook niet weet of dit overzicht helpend en compleet is in het licht van jullie doel.
Ook is het woord 'preventie' op veel manieren uit te leggen. Arts & leefstijl houdt zich bijvoorbeeld veel bezig met leefstijlgeneeskunde en heeft artsen als belangrijkste ledengroep, die mensen ontvangen als ze gezondheidsklachten hebben - is dat preventie in de zin die jullie bedoelen? 'Preventie' is van oudsher het voorkomen van ziekte. Dat is niet hetzelfde als het vergroten van de Positieve Gezondheid. Als je het over dat laatste wilt hebben, zou je overzicht er denk ik anders uit gaan zien.
Is de keuze van de koppen bij 'uitvoerend' gebaseerd op een specifiek model? Het lijkt nu een nogal willekeurige set koppen en organisaties. Ik mis in ieder geval het onderwerp mentale veerkracht, wat in mijn ogen een kernthema wordt de komende jaren. En het onderwerp voeding (wat raakvlakken heeft met veel meer dingen dan alleen overgewicht). Een suggestie zou zijn om te kijken of je een interessantere uitkomst krijgt als je de dimensies van Positieve Gezondheid gebruikt als basis voor de indeling. Het is mij sowieso niet geheel duidelijk wat 'uitvoerend' betekent in dit geval.
En mijn laatste opmerking: als je onderwijs, verzekeraars, sociaal domein, leefomgeving etc. niet meeneemt in je overzicht, mis je waarschijnlijk de broodnodige bronnen van dynamiek en vernieuwing. We proberen nu juist te ontschotten om de gezondheid en veerkracht te vergroten - niet om een losstaand preventiestelsel te ontwikkelen.

Groeten,
Meijke van Herwijnen
Visiom

Hallo Eva,
ik denk dat het heel afhankelijk van je focus is wanneer de plaat compleet is. Ik mis het eigenaarschap bij de inwoner. Gelukkig lees ik al een aantal reacties die dit benoemen: de inwoners en hun eigen netwerken. Veel patiëntenorganisaties hebben overigens ook activiteiten op dit vlak en geven voorlichting over leefstijl en preventie. Het onderscheid naar drugs, alcohol, depressie en overgewicht is een logische als je wilt aansluiten bij het preventie-akkoord, maar gaat voorbij aan de gedachte dat het bevorderen van gezondheid méér is dan alleen focussen op specifieke onderdelen daarvan...
Verder vind ik het veel usual suspects. Ik ben ervan overtuigd dat we de beweging alleen kunnen maken als het eigenaarschap juist breder gevoeld wordt - bijvoorbeeld door werkgevers(organisaties), onderwijspartijen etcetera. Misschien verdient dat een aparte plaat?

Beste Eva,

Een mooie aanzet voor een overzicht.
Vanuit iresearch hebben wij eerder een vergelijkbaar overzicht gemaakt in dit filmpje: https://vimeo.com/458857028.
Let op: het doel van dit overzicht was juist de versnippering en behoefte aan ontschotting en samenwerking weer te geven. Het filmpje is waarschijnlijk al weer wat verouderd. Maar mogelijk geeft het jullie nieuwe inspiratie.
Inderdaad wat ook in een eerdere reactie is aangegeven: vergeet niet de burger zelf en de sociale netwerken, dat lijkt me een uitgangspunt.

Het lijkt me leuk om eens verder uit te wisselen over dit onderwerp en wat onze beide organisaties op dit vlak doen. Contact gerust als je hier ook voor open staat!

Vriendelijke groet, Annemiek Visser (iresearch)

Beste Eva,
Ik ben arts Maatschappij en gezondheid. Mijn beroepsgroep werkt in de preventieve zorg, op het snijvlak van individuele en collectieve gezondheidszorg. Samen met de bedrijfsartsen en verzekeringsartsen behoren we tot de artsengroep van de sociaal geneeskundigen. Artsen M+G werken bij diverse organisatie in de (semi)publieke gezondheidszorg bv bij Veilig Thuis, bij GGD'en, gemeenten, landelijke instellingen zoals Lareb, Zorgverzekeraars, CIZ en CBG.
Waar in de curatieve zorg het aantal huisartsen en klinisch specialisten de afgelopen jaren enorm toegenomen is, neemt het aantal artsen M+G snel af. In 2000 waren er nog 1200 artsen M+G, nu minder dan 700. De gemiddelde leeftijd van de arts M+G is hoog en de komende jaren zal er veel uitstroom zijn. Belangrijke oorzaak hiervoor is dat de opleiding tot arts M+G slechts heel beperkt vergoed wordt en de arbeidsvoorwaarden slecht. Dat betekent dat het voor jonge artsen zeer onaantrekkelijk is om arts M+G te worden. Probleem is -net zoals bij preventie en voorzorg in het algemeen- dat de aansturing van de sector zeer versnipperd is. Als artsen M+G hebben we te maken met verschillende departementen (VWS en defensie) en binnen VWS met vele afdelingen. Dat betekent dat niemand verantwoordelijk is voor de arts M+G en het dus bestaat dat de arts M+G die gespecialiseerd is in preventie en voorzorg uitsterft, net nu de belangstelling voor preventie en voorzorg weer toeneemt.
Elise Buiting, arts M+G/jeugdarts/vertrouwensarts

Van nazorg naar voorzorg gaat in mijn opinie pas echt werken indien het maatschappelijke draagvlak ook aanwezig is. Daarvoor is een samenhangende gemeenschap noodzakelijk en zal er op heel veel vlakken tegelijk (proefondervindelijk) geschakeld moeten kunnen worden. Dus bij de trekkers/uitvoerders zou ik ook de verzameling van individuele burgers bovenaan zetten. (Lees ook Upstream van Dan Heath)

In het rijtje financiers ontbreken Gemeentefonds/WMO en de WLZ. Uiteindelijk zal er een verschuiving plaatsvinden naar meer stroomopwaarts geld uitgeven en dan zijn zorgverzekeraars alleen een te krappe bron. Daarnaast is ook het ministerie van economische zaken een mogelijke bron, die immers (voor Corona) lieten weten miljarden yte reserveren voor maatschappelijke omwentelingen, die goed zijn voor Nederland

Alle uitvoerende partijen zijn nu actief op deelgebieden. Daaarmee zouden we accepteren, dat preventie gaat lijden aan het waterbed syndroom; als we hier drukken gaat het daar omhoog. Voorzorg gaat pas werken indien we daar ook een sluitende infrastructuur voor bouwen en, jullie zullen dat al zien aankomen, die komt voor op wijk/buurt/dorps niveau. in die infrastructuur zijn alle evidence based voorzorg interventies toe te passen afhankelijk van incidentie/prevalentie en van demografie. Altijd vanuit de idee om te voorkomen.

Bijvoorbeeld in onderwijs kinderen vast leren wat Big Life Events zijn. En dat mensen dan snel uit balans zijn. En dat je daar wat aan kunt doen, individueel of in groepsverband. Alleen dat al sluitend regelen zou een heleboel nazorg voorkomen.

Beste Eva,

Dank voor de mooie visual. In het overzicht zou een rij 'uitvoerders' niet mogen ontbreken. Die moeten uiteindelijk de preventie met elkaar in alle vormen handen en voeten gaan geven. De komende tijd zal het daar ook zeker over moeten gaan. Wie is aan zet wanneer vanuit de client/patient centraal.

Bij kennis misschien ook de beroepsverenigingen en hun kenniscentra opnemen; zij werken immers continu, ook met elkaar, aan (Multi) disciplinaire richtlijnen.

Bij verbindend zou ik ook BeBright opnemen die met hun 2Diabeat bouwen aan een groot horizontaal preventieprogramma dwars door de verschillende preventie/substitutie lagen heen.

Veel succes en hartelijke groet, Bianca Rootsaert NVD

Lijkt me niet dat deze plaat helpt om het landschap te begrijpen, tenzij je preventie ziet als een discussie tussen organisaties. Volgens mij zijn de belangrijkste spelers mensen zelf, familie en sociale netwetken. Als je daar begint wordt ook duidelijk dat je met deze kaart de belangrijkste andere spelers nog totaal niet in beeld hebt.

Eva,

Mooie plaat.

Je zet op de route diverse partijen neer waaronder bij overheid ggd’s en gemeenten en die zie ik niet terug bij de uitvoering en financiering.
Zo ook is rivm ook onderzoeks- en kennisinstituut.
Overheid heeft verschillende rollen.
Licht je dat toe bij deze plaat?